Käthɛɛr ke Paguot Thudän

Käthɛɛr ke Paguot Thudän anɔŋic amat käthɛɛr ka aken Paguot Thudän ku kɔc ceye akölë Pamac. Piny Paguot de Thudän acë jaibaai ne parut de Thudän ee ruɔ̈n 2011.

Aŋicpinyic, piny de Paguot Thudän acïï ben yaa tök ke Thudän anɔnde piny wiëu. Gɔ̈l de cï man e yen rot looi në ɣon ke piny wiëu ka Apirïka. Në wël yam atɔ̈u pan bapak Thudänic. Agut cï Thudän aya kä lɔ Utomman të de bäny kum pande Ijip në buɔt 19. Ku ke cï be tïc në aköl ke Maahdi kum pan Thudän. Deŋlïth Ku Ijip ee Thudän ku Biëm de Thudän kum 1885–2011.

Aake ciɛ̈ŋkë juëc wär kɔ̈u alɔŋ piny wiɛ̈u ku aajam thoŋ Naijer-Koŋgo. Wär koor kek wäthɛɛr. Na Yemën Paguot Thudän aye kɔc Thudän ciɛlic pɛ̈n jam tam. Dɛ̈t rɛ̈ɛ̈r thïn kɔc wär kɔ̈u aacï tiaam. Na ye thɛɛr pɛth piny wärthɛɛr kë cït ruɔ̈n 14 buɔɔt ka Kërëthäno Nuba bɔ̈ ke riääk bänyden. Makuria ku Alodia bïk kɔc wär kɔ̈u apëën.

Wëlthɛɛr agut ruɔ̈ɔ̈n tiɛm tök ku buɔt ka dhiëc 1500 Paguot Thudän ee mac miirdït thok ëbɛ̈n. Kɔc cik lik mirdït aake cï döŋ piny cïmën Märï ku Moru. Anyooth thok tënë kɔc ke bɔ̈ alɔŋ war kɔ̈u cïmën Dinka, Cilluk, ku Luo, kek ëbɛ̈n aa kɔc ke tɔ̈u thïn. Kek aakuut kä aacï röt tɛk piny tɔ̈u toc thïn. Ku käk kɔc ciɛɛŋ nyuɔɔth cimën yom kɔc thɛɛr cï thou, arop ŋeth ku kä kɔ̈k ciɛɛŋ Thudän ku ciɛɛŋ thɛɛr nyuɔɔth. Kek aakuut kä aake mɛ̈c ɣɔ̈k ku läi kɔ̈k baai run 3000 BCE ku ciɛɛŋ kɔc ke bɔ̈ wär kɔ̈u acï la tueŋ agut yakölë. Käk cï wecbei nyuɔɔth ala yiic päny ɣɔ̈ɔ̈t thɛɛr cï riääk, tiim kɔ̈k cï wïïk piny ku tiim kɔ̈k cï dït aya ku käk pïïr raan ëbɛ̈n. Määcbaai, jiɛɛk cïmën bääny kɔc Nuba run thiërou ku dhiëc 25 riɛl määc baai.