Läi roor në Paguot Thudän
Läi roor në Paguot Thudän anyooth roor noŋic tiim ku läi në Paguot Thudän. Yen anoŋic Tonydït ku ke töŋ de dhiam dït tɔ̈ në Pinynhom. Tënoŋ mɔny Amerika ye dupiöny de kapïïr ku ye dugël de läi ye cɔl J. Michael Fay, ke Paguot Thudän ye de piiny ye läike noŋ kök bääric në pinynhom läi ye dhiëth në mïth ke akutnhom de gël de läi roor ë jam ye paguotbak de Thudän ayennë 1.3 tïmëtïm de kuandethiäŋ aye käk ebiän de ye pinyë anoŋ ciin koor de kɔc ciëŋ thïn këcït 7 tïmëtïm de kɔc cë röth wɛɛr në piny de 619,745km².
Gël
[cokic | cok tënëyökic]Në ruɔ̈n de 2005 ke akutnhom de gël de läi roor në pinynhom ageer pinyëbɛ̈n, akutnhom cï lui kennë miir, acï luɔi de man de cin jɔɔk kennë miir de Thudän ciëëm, go ke kɔc gɔl në kuëny bikkë luɔi loi lon nyic, kë tueŋ cïkkë bɛ̈ibei në ruɔ̈n 2007 ë bïkkë piny coor nhial bïkkë ciin de läi tɔ̈ në Paguot Thudän nyic.
UNEP
[cokic | cok tënëyökic]Kë amat de bɛ̈i dït kë pinynhom ke ajuëër acë ciɛ̈ɛ̈n bɛ̈n man adë ke pën de yäp de läi roor acï rɔt lëu në gël ku bïkë nhial në ajuëër de tëbë yaa näk läi agokkë tɔ̈ në ruɔ̈n kɔ̈k luɔidït ku ëkënnë abë kɔc ke baai matthïn man nɔŋ de tïït de käŋ.
Ɣän tiit keek ciinden acït 143,000km² acë rot wɛɛr piny në ɣän ke 23 tit keek ku ɣän kë aye 15% de piny Paguot Thudän tëdïtet arët etoc mɛn të thiekic në pïïr de diɛtnhial noŋ 57,000km².